Για μένα που σαράντα χρόνια τώρα οργώνω τα βουνά του ομορφότερου Βορρά του κόσμου, ήταν μια πρόκληση, μια γιορτή ψυχής, ένα άγιο μνημόσυνο. Ενα μπράβο, για όλα αυτά τα παιδιά που με το πρώτο φως της αυγής παίρνουν τα βουνά και τα ορμάνια. Μέσα σε πάχνες, βροχές, παγωνιές, ομίχλες. Κάτι που έγινε και στο παρελθόν και φυσικά θα συνεχίζει, όσο υπάρχουν άνθρωποι σαν αυτούς. Θέλω να επισημάνω μάλιστα ότι η προσφορά κρέατος αγριογούρουνου δεν είναι ούτε συμβολική, ούτε πράξη που διεκδικεί τα φώτα της δημοσιότητας. Αποτελεί ουσιαστική ενέργεια βοήθειας προς τους χειμαζόμενους συμπολίτες μας και ταυτόχρονα μια ένεση θάρρους και ελπίδας, σε όλους αυτούς που δεν έχουν ούτε καν θέρμανση πια. Και κάτι άλλο. Ερχεται και επαναφέρει μια ισορροπία στον ψυχισμό αυτών των ανθρώπων, μια ισορροπία που προέρχεται από το γεγονός ότι απολαμβάνουν κι αυτοί το μέγιστο αυτό αγαθό, που ίσως στα ανέμελα και δημιουργικά χρόνια της ζωής τους είχαν γευτεί ικανά.
Ψιλά γράμματα, βέβαια, όλα αυτά, για όλους όσοι μεγάλωσαν με πλαστικά κρέατα μακριά από τη μαγική ελληνική παράδοση.
Ετσι, το «Εθνος – Κυνήγι» ήταν εκεί, όχι τόσο για την παράδοση των κρεάτων στη μητρόπολη όσο για μια συζήτηση μ’ αυτούς του κυνηγούς, που φυσικά αποτελούν μια ξεχωριστή ομάδα. Η έδρα της παρέας είναι τα ιστορικά Ριζά, ένα χωριό μόλις 141 κατοίκων στην απογραφή του 2011 και 189 στην απογραφή του 2001. Ριζά του Καποδιστριακού Δήμου Ζαλόγγου και τώρα φυσικά του Δήμου Πρεβέζης. Από 100 μέχρι 200 μέτρα υψόμετρο η περιοχή, με καλή και ενδιαφέρουσα όμως κυνηγετική γειτονιά. Ψυχωμένοι άνθρωποι, γεννημένοι σχεδόν με τα τουφέκια, με τόλμη που ταξιδεύει πίσω αιώνες, ψαγμένοι και διαβασμένοι. Από τον μικρότερο που μετράει είκοσι Δεκέμβρηδες ζωή μέχρι τον μεγαλύτερο που ξεπερνά τους εβδομήντα, είναι μια παραδοσιακή παρέα γουρουνάδων, δεμένη με δεσμούς συγγένειας αλλά κυρίως γαλουχημένη με παράδοση κυνηγετική.
Κυνηγάνε φυσικά όλα τα Σαββατοκύριακα και τις Τετάρτες της περιόδου. Αρχηγός είναι ο Πάνος ο Φωτόπουλος, ένας ήρεμος μεσήλικας κυνηγός, γεμάτος καλοσύνη και πάθος για το κυνήγι.
Η παρέα…
Μου έκανε εντύπωση -σπάνιο στον χώρο μας- ότι δεν είχε ούτε μια στιγμή έπαρσης στη συζήτησή μας. Δεν είπε ούτε μια φορά τη λέξη εγώ, κάτι πολύ φυσικό στον χώρο των γουρουνάδων, όταν μάλιστα οι αριθμοί κάρπωσης της παρέας κινούνται σε επίπεδα πολύ ψηλότερα του μέσου όρου. Η παρέα στηρίζεται κυρίως σε συντονιστές-ομαδάρχες, τόσο στην παγάνα όσο και στα καρτέρια.
Το κυνήγι γίνεται με ομαδοποίηση των καθηκόντων, με πρωτοβουλία όπου χρειάζεται, αλλά οπωσδήποτε από αυτόν που ξέρει και μπορεί. Τα καρτέρια αλλάζουν, δεν είναι πάντα οι ίδιοι στο ίδιο μέρος, για να υπάρχει δικαιοσύνη και να έχουν όλοι όσο το δυνατόν ίδιες ευκαιρίες.
Η ομάδα επενδύει στην εκπαίδευση σκύλων και κυνηγών. Συνήθως, πολλές ομάδες δεν καταλαβαίνουν την αξία της επένδυσης στον ανθρώπινο παράγοντα, θυσιάζοντάς τη στο προσωρινό καλό αποτέλεσμα.
Ετσι, όμως, η ομάδα δεν έχει μέλλον. Υπάρχει αρχείο με λεπτομέρειες του στυλ… ποιος, πότε, πού, πόσα. Μόνο έτσι διορθώνονται τα λάθη, όταν μάλιστα ο αριθμός των θηρευμένων δεν βοηθά και τόσο τη χωρητικότητα του σκληρού δίσκου του αρχηγού και των επιτελών. Πάντα, σε τέτοιες περιπτώσεις, όταν έχω απέναντί μου έναν εκ των αποτελεσμάτων καταξιωμένο αρχηγό, του ζητώ να αναφέρει κατά σειρά αξιολόγησης τα προσόντα που πρέπει να έχει ένας καλός αρχηγός γουρουνοπαρέας.
Ακούστε λοιπόν την απάντηση:
-Δικαιοσύνη: Δεν υπάρχει αύριο στην παρέα, χωρίς δικαιοσύνη σε όλα. Ο αρχηγός που… κάνει κλίκες ή που αφήνει να γίνονται, είναι λίγος.
-Ηρεμία: Κυνήγι σημαίνει ένταση, σημαίνει έκτακτα γεγονότα, σημαίνει ανάγκη γρήγορων αποφάσεων. Εντάσεις, φωνές, βρισιές, το μόνο που κάνουν είναι να λύνουν προς στιγμή τα αναφυόμενο πρόβλημα -και όχι πάντα- για να το βρούμε μεγαλύτερο σε λίγο μπροστά μας
-Ψυχραιμία: Ολα έχουν μια λογική στη ζωή και στο κυνήγι, ακολουθήστε τη λογική, με κρύο αίμα όμως. Αποφάσεις εν βρασμώ ψυχής, αποφάσεις καρδιάς και όχι μυαλού, μπορεί να οδηγήσουν σε χειρότερα
-Και, τέλος,σεβασμός. Δηλαδή πρέπει ο αρχηγός να εκπέμπει σεβασμό στην παρέα. Αυτό φυσικά σημαίνει να έχει γνώσεις, μυαλό, πείρα και επιτυχίες σαν απλό μέλος. Αρχηγός χωρίς αποδοχή σημαίνει παρέα που δεν… είναι παρέα. Υπάρχουν παρέες που ο αρχηγός είναι αρχηγός και για άλλους λόγους. Ας πούμε, επειδή έχει τα καλά σκυλιά. Αργά ή γρήγορα όμως θα πάψει να είναι και μέχρι τότε θα έχουν χαθεί αρκετά κυνήγια.
-Και , τέλος…
-Να μην κάνει καμία έκπτωση σε θέματα ασφάλειας, ακόμη και αν χρειαστεί να γίνει άμεσα κακός. Στραβά μάτια στη χρήση των όπλων, στο πότε γεμίζουμε, στο πώς περπατάμε, στο τι πίνουμε κ.λπ. δεν έχουν θέση στο μυαλό ενός αρχηγού.
Και γράψε σε παρακαλώ «ας είναι αναπαυμένος εκεί που είναι, ο Φίλιππας Καλόγερος, του Συμεώνος, ένας λεβέντης της παρέας μας, που χάσαμε φέτος από την επάρατο, ετών 33, δύο βδομάδες πριν ξεκινήσει το γουρούνι». Αυτό το τελευταίο, η κοινωνική συμπεριφορά του αρχηγού, είναι και η πεμπτουσία συμπεριφοράς ενός καλού αρχηγού. Αλλά, είμαι σίγουρος, Πάνο, ότι το βράδυ της παράδοσης, δύο μητροπολίτες έβαλαν στις προσευχές τους και τον αείμνηστο Φίλιππα. Και κυρίως έβαλαν τη λέξη κυνηγός αρκετά μπροστά από τις άλλες. Και όπως μου είπες πολλές φορές «Εμείς δεν βγάζουμε φωτό αριστερά-δεξιά, δεν κάνουμε το κυνήγι τρόπαιο των ικανοτήτων μας, εμείς κυνηγάμε γιατί από μωρά αυτό μας τραβάει αιώνες τώρα».
Τώρα πώς γίνεται και μια παρέα κυνηγών αγριογούρουνου, από ένα χωριό 141 κατοίκων, να μας διδάσκει όλους;
Ακούστε, λοιπόν, τα ονόματα των συγγενών της Δέσπως, που έκανε πόλεμο με νύφες και μ’ εγγόνια… Εκεί στα Ριζά. Ακουγα δεκαετίες τώρα το δημοτικό τραγούδι και νόμιζα ότι ήταν μιλιούνια, ήταν ασκέρια, ήταν, ήταν, ήταν…
Ακούστε λοιπόν ποιοι ήταν εκεί, σ ‘ αυτόν τον πόλεμο, από της Δέσπως τη μεριά (σε μαρμάρινη πινακίδα στον χώρο, που τοποθετήθηκε στα 1960… από μαθητές). Η Δέσπω με τις δύο κόρες της, την Τασώ και την Κίτσα και τις δύο νύφες της, τη Σόφω και την Παναγιώ. Είχαν κι ασκέρι μαζί τους τη Μαρώ , τη Δέσπω και τον Νάστο, παιδιά της Τασώς, την Κατέρω , κόρη της νύφης Παναγιώς, τον Νικολό, γιο της κόρης Κίτσας και τον Κίτσο, γιο της κόρης Σόφως.
Από ένα παιδί μόνο οι δύο νύφες και η μία κόρη. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό, ε… Σημαίνει είτε νιόπαντρες μικρές είτε παιδιά μεγάλα να πολεμούν αλλού.
Σύνολο έντεκα νομάτοι, πέντε γυναίκες, τρία κορίτσια και τρία αγόρια. Το αθάνατο ασκέρι, μιας αθάνατης Ηπειρώτισσας.
Αυτή την Ελλάδα θέλουμε ρε, αυτήν. Και όχι την Ελλάδα των συνωστισμών στις προκυμαίες της Σμύρνης, που πασχίζουν κάποιοι μάταια να μας περάσουν.
Εφημερίδα ΕΘΝΟς
Σωτήρης & Αθηνά Δημηροπούλου
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Αθηνά Δημηροπούλου
Join the Conversation