Όπως πληροφορηθήκαμε από τα μέσα ενημέρωσης, αλλά και από ανακοίνωση του Συλλόγου Μηχανικών Θεσπρωτίας , καθώς και από αντιδράσεις φορέων και κατοίκων της περιοχής ήδη προωθείται αρμοδίως από ανώτερα Κυβερνητικά Κλιμάκια, ως τελική θέση για κατασκευή Εργοστασίου για την επεξεργασία των στερεών αποβλήτων ολόκληρης της Ηπείρου, η περιοχή που κατασκευάστηκε ο ΧΥΤΑ Καρβουναρίου.
Η είδηση αυτή μας προκάλεσε ορισμένα ερωτηματικά, και είμαστε υποχρεωμένοι να επισημάνουμε, ως επιστημονικός φορέας, ορισμένα πράγματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη, πριν οι αρμόδιοι καταλήξουν, και εξηγούμαστε :
•Όπως ήδη είναι γνωστό ο ΧΥΤΑ του Καρβουναρίου κατασκευάστηκε , παρά τις έντονες αντιδράσεις των κατοίκων της περιοχής (και όχι μόνον του Καρβουναρίου) χωρίς ορθή περιβαλλοντική μελέτη (ουσιαστικά επρόκειτο για μια «κατά παραγγελία» περιβαλλοντική μελέτη), με άμεσο κίνδυνο ρύπανσης του υδροφόρου ορίζοντα είτε από αρχική κατασκευαστική κακοτεχνία είτε από αστοχία στην λειτουργία του, είτε από βλάβες που θα προκύψουν ενόσω θα λειτουργεί , με το δεδομένο ότι η περιοχή αυτή έχει ακατάλληλα εδάφη (υδατοπερατά και σαθρά) τον τελευταίο χρόνο δε παρουσιάζει έντονη σεισμική δραστηριότητα.
•Λόγω του διανομαρχιακού χαρακτήρα του έργου, από την άποψη της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, τούτο συνιστά μεταφορά ρύπανσης από μια υδρολογική λεκάνη σε άλλη (συγκεκριμένα εμπλέκονται 3 υδρολογικές λεκάνες: Καλαμά, Αχέροντα, Λούρου). Δηλαδή , υπάρχει παράβαση της αρχής της αντιμετώπισης της ρύπανσης στην πηγή δημιουργίας της (σύμφωνα με την Οδηγία για τα νερά του 2000, που έχει ενσωματωθεί στο Ελληνικό Δίκαιο). Οι όποιες προβλέψεις συστημάτων παρακολούθησης της ρύπανσης, δεν δικαιολογούν την παράβαση της ανωτέρω θεσμοθετημένης αρχής αλλά αντίθετα πείθουν για το ισχυρό ενδεχόμενο εμφάνισης αστοχίας.
•Για την κατασκευή του δεν υπήρξε Περιφερειακός Σχεδιασμός, και πάντως δεν έγινε σύμφωνα με την 85/337/ΕΟΚ Οδηγία του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 1985 για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον , εφόσον ουσιαστικά δεν υπήρξε πρόταση για διάφορες θέσεις που θεωρητικά θα πληρούσαν τις προϋποθέσεις δημιουργίας ΧΥΤΑ, αλλά επιλέχθηκε εξ αρχής το Δημοτικό Διαμέρισμα Καρβουναρίου του Δήμου Παραμυθιάς, χωρίς εναλλακτική πρόταση. Επίσης αγνοήθηκαν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (περιοχή αμιγώς κτηνοτροφική με πάνω από 15.000 ζώα).
•Τέλος στην περίπτωση αυτή είχαμε και ένα ακόμη μοναδικό στη χώρα μας γεγονός: Η αντίδραση των κατοίκων να εστιάζεται κυρίως στην θέση της κατασκευής του και όχι στην αναγκαιότητα κατασκευής, και για το λόγο αυτό πρότειναν μέσα στην ίδια ευρύτερη περιοχή κάποια άλλη θέση στην οποία θα ελαχιστοποιούνταν οι επιπτώσεις από την όχληση λειτουργίας του ΧΥΤΑ ! Παρά ταύτα όμως ο ΧΥΤΑ κατασκευάστηκε στην αρχική θέση.
Και ενώ έτσι έχουν τα πράγματα, έρχεται σήμερα η Κυβέρνηση, και προωθεί πλέον επιλεκτικά την κατασκευή του εργοστασίου διαλογής στερεών αποβλήτων όλης της Ηπείρου στη συγκεκριμένη θέση, χωρίς κανένα επιστημονικό κριτήριο, χωρίς να έχουν εξεταστεί όλες οι διαθέσιμες θέσεις ώστε να εντοπιστούν οι πραγματικά προσφορότερες και από πλευράς όχλησης, αλλά και από πλευράς κόστους, που θα κληθεί – εν μέσω οικονομικής κρίσης- να πληρώσει τελικά ο Ελληνας φορολογούμενος, και μάλιστα αυτό γίνεται από την ίδια δημόσια αρχή που το 2004 είχε εγκρίνει με τον ΠΕΣΔΑ Ηπείρου ως περιοχή χωροθέτησης της μονάδας επεξεργασίας (εργοστάσιο) την 1η διαχειριστική ενότητα (Νομό Ιωαννίνων).
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Συλλόγου Μηχανικών Θεσπρωτίας «… η μελετητική ομάδα κινήθηκε στη σύνταξη της μελέτης σύμφωνα με τις υποδείξεις της δημόσιας αρχής από την οποία πληρώνεται – το αναφέρει άλλωστε ξεκάθαρα σε πολλά σημεία της μελέτης. Η μελέτη που εξετάσαμε ήταν μια “κατά παραγγελία” μελέτη με πολλά κενά – ασάφειες και παραλείψεις. Πρέπει η μελέτη να συνταχθεί χωρίς άνωθεν παρεμβάσεις να εξετάσει παραμέτρους του θέματος που δεν έχει εξετάσει για να οδηγηθούμε σε σωστά συμπεράσματα..».
Και τα ερωτήματα που δημιουργούνται εύλογα σε κάθε λογικά και καλοπροαίρετα σκεπτόμενο πολίτη είναι τα ακόλουθα:
•Γιατί εγκαταλείφθηκε η ήδη επιλεγείσα θέση για την κατασκευή του εργοστασίου στην περιοχή των Ιωαννίνων?
•Δεν ισχύει στην προκειμένη περίπτωση η Γενική Αρχή που ισχύει σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση : Ο ΡΥΠΑΙΝΩΝ ΠΛΗΡΩΝΕΙ? Και τούτο με την έννοια ότι η κύρια πηγή των στερεών αποβλήτων της Ηπείρου προέρχεται από τα Ιωάννινα, που δεν φαίνεται να «πληρώνουν» για την ρύπανσή τους αυτή με την «υποδοχή» του χώρου διαλογής, γιατί αυτή είναι η έννοια της «πληρωμής» του κόστους της ρύπανσης, και όχι η καταβολή κάποιου χρηματικού ποσού ή προστίμου.
•Ποιο είναι το ηθικό δίδαγμα που εκπέμπουμε πλέον προς την κοινωνία και τους πολίτες, όταν «φορτώνουμε» υπερβολικά μια περιοχή με ρύπους, έχοντας ως μόνο μας κριτήριο την ουσιαστική αδυναμία αντίδρασης των κατοίκων ενός μικρού χωριού, απέναντι σε μία μεγάλη πόλη ?
•Τι μήνυμα στέλνουμε προς την κοινωνία, σε μία εποχή που οι τοπικές κοινωνίες εμφορούνται από την ιδέα της μη αποδοχής κάθε όχλησης από απορρίμματα στην περιοχή τους, τα οποία άνετα μπορούμε και απαιτούμε να «φορτώσουμε στο γείτονα»?
•Είναι ηθικό και δίκαιο να πούμε στους κατοίκους του Καρβουναρίου που με περισσή αξιοπρέπεια και στωϊκότητα δέχονται τελικά τα σκουπίδια στην πόρτα τους, ότι κακώς κάνουν που τα δέχονται και – αφού τα δέχθηκαν – τώρα μπορούμε πλέον θα μεταφέρουμε εκεί τα σκουπίδια όλης της Ηπείρου?
•Είναι αυτό Χρηστή Διοίκηση που δημιουργεί αίσθημα δικαιοσύνης στον πολίτη, και μάλιστα σε μια εποχή που από παντού δεχόμαστε ερεθίσματα ανομίας ?
Μετά ταύτα καλούμε κάθε αρμόδιο να επανεξετάσει την περίπτωση, και να πείσει με καθαρά επιστημονικά κριτήρια για όποια τελική θέση επιλεγεί, χωρίς να υπολογίζει με κριτήρια αριθμού ψήφων, γιατί στη Δημοκρατία εκείνος που έχει ανάγκη μεγαλύτερης προστασίας από μια Πολιτεία Ευνομούμενη, είναι ο αδύνατος και εκείνος που δεν μπορεί να εκβιάσει είτε την κοινωνία είτε την πολιτεία . Γιατί η Δημοκρατία επιβάλλεται μόνο με επιχειρήματα και αντικειμενικά κριτήρια και όχι «με το δίκαιο του ισχυρού».
Για τον Δικηγορικό Σύλλογο Θεσπρωτίας
Ο Πρόεδρος
Κων/νος Β. Σιντόρης
Join the Conversation