Η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων αποτέλεσε διαμάχη δεκαετιών για τη χώρα. Πλέον αποτελεί νόμο του κράτους με 158 ψήφους της ΝΔ συν 1 ψήφο ενός πρώην βουλευτή των «Σπαρτιατών», όμως η «μάχη» δεν φαίνεται να έχει λήξει. Ζητήματα που διχάζουν την κοινωνία, απαιτούν συναινέσεις. Αυτό έκανε το ΠΑΣΟΚ τον Αύγουστο του 2011, όταν 255 βουλευτές μετά από διάλογο ενάμισι έτους, υπερψήφισαν τον νόμο 4009/11, για την εκπαίδευση.
Δεν θα επικαλεστώ νομικές γνωμοδοτήσεις. «Οι γνωμοδοτήσεις είναι σαν τις ακτινογραφίες, πρέπει να τις διαβάζουν ακτινολόγοι», όπως είπε ο Π. Δουδωνής στον κύριο Υπουργό Παιδείας. Θα περιοριστώ στη διατύπωση της απορίας μου, για τη βιασύνη της κυβέρνησης να περάσει έναν αμφιλεγόμενο νόμο, μια και θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρξει προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, αλλά πιθανότατα και ασφαλιστικά μέτρα.
Θα περιοριστώ στις εκπαιδευτικές προεκτάσεις του ζητήματος. Όλοι συμφωνούμε ότι η εκπαίδευση θέλει μεταρρύθμιση. Σύμφωνα με την παγκόσμια βιβλιογραφία, η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση ακολουθεί πάντα την πορεία: Α/θμια, Β/θμια, Γ/μια. «Μεταρρύθμιση» με σημαία εκκίνησης της Γ/θμια και μάλιστα τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία. Αν ήθελε η κυβέρνηση να ξεκινήσει από την Γ/θμια εκπαίδευση, ας διόρθωνε το φιάσκο της πανεπιστημιακής αστυνομίας: 285 στελέχη κόστισαν στη χώρα 80.000 ευρώ για εκπαίδευση, 814.000 ευρώ για εξοπλισμό και 1,5 εκατ. ευρώ τον μήνα για μισθοδοσία, χωρίς κανένα αποτέλεσμα, ξεπερνώντας σε κόστος τις δαπάνες για νέους ερευνητές. Οι ιδεοληψίες του νεοφιλελευθερισμού κοστίζουν ακριβά στην Παιδεία και στην Υγεία.
Η κυβέρνηση προσπάθησε να κρύψει το πραγματικό αίτιο της διαφωνίας. Και το πραγματικό αίτιο κρύβεται στη φράση εμπαιγμό: «μη κερδοσκοπικό». O τίτλος αυτού του νομοσχεδίου είναι παραπλανητικός. Δεν νομοθετεί για μη-κρατικά, μη κερδοσκοπικά, ελληνικά πανεπιστήμια. Νομοθετεί για ξένα «μη κερδοσκοπικά» παραρτήματα, από κερδοσκοπικά μητρικά ιδρύματα. Πρόκειται για καμουφλαρισμένη κερδοσκοπική δραστηριότητα, μέσα από το σχήμα: κερδοσκοπικό μητρικό ίδρυμα – “μη κερδοσκοπικό” παράρτημα. Αυτά τα λέει η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής, που άνοιξε διάπλατα το δρόμο των προσφυγών στο ΣτΕ.
Τα καλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο είναι τα γνήσια μη κερδοσκοπικά, γιατί επανεπενδύουν τα έσοδά τους. Το Χάρβαρντ για παράδειγμα, από τα δίδακτρα που εισπράττει καλύπτει μόνο τα μισά του έξοδα. Διαθέτει όμως ένα καταπίστευμα που φτάνει τα 25,6 δις δολάρια και ένα τεράστιο ποσό από δωρεές, που επενδύει. Εδώ, ποιος θα βάζει τα λεφτά, που σύμφωνα με τον Μπαμπινιώτη θα ξεπερνούν σε κόστος τα 5 εκατομμύρια ευρώ ετησίως;
Η κυβέρνηση διαρρέει ότι συνωστίζεται το Yale, Harvard, MIT, Johns Hopkins κτλ. Γιατί άραγε αυτοί οι κολοσσοί δεν έκαναν κάτι αντίστοιχο σε χώρες με ισχυρή οικονομία, όπως πχ η Γερμανία; Γιατί απλά δεν μπορεί να καλυφθεί ο προϋπολογισμός. Σύμφωνα όμως με τους μεσίτες των Αθηνών, εμφανίστηκαν Κύπριοι, που μαζί με αμερικάνικο fund αγόρασαν ακίνητο της Olympic Catering. Πώς είναι δυνατόν εδώ και καιρό αυτοί που ενδιαφέρονται, να έχουν ήδη κάνει μεγάλες επενδύσεις στην Ελλάδα; Μα γιατί θα είναι ένα κερδοσκοπικό εγχείρημα.
Η κυβέρνηση επίσης αποκρύπτει το σύστημα εισαγωγής. Θα ισχύει η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής στα Ιδιωτικά; Στην Ιατρική Αθηνών θα μπαίνεις πχ με 19, ενώ στην Ιατρική του Ιδιωτικού, με 9, πληρώνοντας 20.000 ευρώ; Στα ξένα πανεπιστήμια κύρους πάντως, που τόσο προβάλλει η κυβέρνηση, για να επιλεγεί κάποιος φοιτητής, πρέπει να πληροί κάποια αυστηρά ποιοτικά standards, δεν αρκεί η καταβολή διδάκτρων.
Όσο για το κυβερνητικό αφήγημα ότι τα Ελληνόπουλα φεύγουν για να σπουδάσουν, η αλήθεια είναι ότι φεύγουν κυρίως γιατί δεν έχουν δουλειά. Κι αν βρουν, αμείβονται με χαμηλούς μισθούς, πληρώνοντας πανάκριβα ενοίκια. Επιπλέον, από τους 40.000 φοιτητές μας στο εξωτερικό, οι μισοί τουλάχιστον σπουδάζουν σε πανεπιστήμια εγνωσμένου κύρους, οι οποίοι σίγουρα δεν θα επαναπατριστούν γοητευμένοι από το κερδοσκοπικό Κυπριακό μοντέλο που υιοθετήσαμε, με την αμιγή κερδοσκοπία και τη μηδενική έρευνα.
«Καμία συζήτηση για την τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν μπορεί να γίνει, εάν δεν τοποθετήσει στο επίκεντρό της την αλλαγή του άρθρου 16 Συντάγματος». Αυτά έλεγε ο Πρωθυπουργός τον Σεπτέμβριο 2016, κατηγορώντας σήμερα το ΠΑΣΟΚ για ασυνέπεια στην πολιτική του, όταν ο ίδιος τώρα παρακάμπτει την Συνταγματική αναθεώρηση. Όμως το ΠΑΣΟΚ έχει την ίδια θέση μετά το 2006, για ίδρυση μη κρατικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων με ευρεία συναινετική αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, όχι με διευθετήσεις συμφερόντων, με ενιαίο σύστημα εισαγωγής σε δημόσια και ιδιωτικά Πανεπιστήμια, με ενιαίο σύστημα ελέγχου ποιότητας.
Η κυβέρνηση όμως συνηθίζει να παρουσιάζει όσους διαφωνούν μαζί της, σχεδόν σαν γραφικούς ανθρώπους των σπηλαίων, κατηγορώντας τους για συμπαιγνία. Αυτό έκανε με τον Ευρωπαίο εισαγγελέα για τη συγκάλυψη του εγκλήματος των Τεμπών, με την απόφαση του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου για το κράτος δικαίου, με τις καταγγελίες για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων. Είναι συμπαιγνία άραγε το 77% των Ελλήνων που βλέπει συγκάλυψη στο έγκλημα των Τεμπών; Είναι συμπαιγνία οι βαρύτατες κυρώσεις της αμερικανικής κυβέρνησης προς τον όμιλο Intellexa, που εμπλέκεται με την εμπορία του παράνομου λογισμικού παρακολουθήσεων Predator;
Συμπαιγνία σίγουρα είναι το μοντέλο μιας δήθεν προβαλλόμενης βελτίωσης της οικονομίας, που την απολαμβάνει η κοινωνία του ενός τρίτου.
Πραγματικότητα είναι η κοινωνία των δυο τρίτων, που στέκει απαισιόδοξη από την ακρίβεια (2η στην Ευρώπη), τα προνόμια για τους λίγους, την αναξιοκρατία, την κατάρρευση της Υγείας και της Παιδείας. Και λύση είναι η σοσιαλδημοκρατική πρόταση που αγκαλιάζει την κοινωνία των πολλών, με προτάσεις χωρίς λαϊκισμό και ελιτισμό, που θα εγγυάται την αξιοκρατία και την ισότητα.
* Ο Θεοδώρου Μιχάλης είναι μέλος της Ν.Ε του ΠΑΣΟΚ Θεσπρωτίας
Join the Conversation