Ζούμε σε μια εποχή όπου η τεχνολογία προχωρά με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και ταυτόχρονα, η ανθρώπινη επικοινωνία μειώνεται, οι αξίες εκφυλίζονται και η βία εκτονώνεται και διαχέεται στην κοινωνία περισσότερο από ποτέ. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Φταίει η ανάπτυξη της τεχνολογίας; Φταίει ο άνθρωπος; Τι συμβαίνει σε αυτή τη μετάβαση, άραγε;
Νιώθω πως τώρα, περισσότερο από ποτέ, αποτελεί επιτακτική ανάγκη να ξαναμιλήσουμε για τις αξίες, όχι μόνο θεωρητικά, αλλά κυρίως, μέσα από πράξεις.
Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης: Βία κι Εκφοβισμός
Όλοι μας γνωρίζουμε πως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ευρέως διαδεδομένα συνολικά κι ειδικότερα στη νεότερη γενιά TikTok, Facebook, Instagram και άλλες πολλές διαδικτυακές πλατφόρμες τραβούν την προσοχή και επηρεάζουν τη νόηση εκατομμυρίων ανθρώπων, καθημερινά. Είναι ένας άμεσος τρόπος επικοινωνίας κι εκμηδένισης των αποστάσεων καθώς επίσης και μετάδοσης πληροφοριών σε κλάσματα του δευτερολέπτου.
Τι γίνεται όμως, όταν κάποιος κάνει κατάχρηση αυτών των μέσων και βγάζει στην επιφάνεια την πιο σκοτεινή πτυχή τους; Όταν κάποιος χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιλέγοντας να βλάψει, να εκφοβίσει, να εκμηδενίσει έναν συνάνθρωπό του; Σίγουρα εκεί, υπάρχουν πολλά περισσότερα που χρειάζονται περαιτέρω ανάλυση σε επίπεδο αξιακό, ανθρωπιστικό, ηθικό, λειτουργικό, συλλογικό.
Από τις σπουδές μου στο Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών – Ιωαννίνων και τη συμμετοχή μου σε εθελοντικά και ευρωπαϊκά προγράμματα, έως την επαγγελματική μου πορεία στη Θεσσαλονίκη και την ολοκλήρωση του MBA, κατάλαβα πως καμία πρόοδος ούτε τεχνολογική, ούτε υλιστική δεν έχει αξία χωρίς την ύπαρξη ηθικών βάσεων. Σήμερα, μέσα από τις εκπαιδεύσεις και την καθημερινή μου επαφή με ανθρώπους κάθε ηλικίας, νιώθω την ευθύνη να συμβάλλω ενεργά στη διάδοση του παραπάνω μηνύματος, της μετάδοσης των Αξιών.
Τα αποτελέσματα του Εκφοβισμού
Η τεχνολογική βία, μπορεί να προκαλέσει πολλές αρνητικές επιπτώσεις στο άτομο. Είναι συχνά αόρατη στα μάτια των άλλων, πληγώνει σιωπηρά, απομονώνει τον αποδέκτη αυτής, ενισχύει τα συναισθήματα ανικανότητας κι αδράνειας.
Έχει ως κεντρικό στόχο την πλήρη αποδυνάμωση του αποδέκτη, με κύριο μέλημα την περιθωριοποίηση, τον κοινωνικό αποκλεισμό, τη μείωση της αυτοπεποίθησης κι αυτοεκτίμησης του ατόμου. Συχνά, διαδίδονται ψευδείς φήμες ή/και έμμεσες ή άμεσες απειλές κρυμμένες πίσω από μία οθόνη.
Ανάλογες συμπεριφορές παρατηρούνται σε όλα τα ηλικιακά πλαίσια ανεξαρτήτως στάτους, ηλικίας, εκπαιδευτικού υποβάθρου. Σε αυτές τις συμπεριφορές είναι, θα έλεγα, περισσότερο εκτεθειμένα τα άτομα νεότερης ηλικίας, καθώς δεν έχουν ακόμη διαμορφώσει πλήρως τα φίλτρα κριτικής σκέψης ή και αξιολόγησης αντίστοιχων συμπεριφορών.
Η Αληθινή Αιτία: Η Προσωπικότητα πίσω από την Οθόνη
Μπορούμε λοιπόν να διαπιστώσουμε πως δεν ευθύνεται η τεχνολογία ή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για αυτές τις πράξεις, αλλά η προσωπικότητα του ατόμου που βρίσκεται πίσω από την οθόνη. Οι επιλογές που κάνει, ο αξιακός του κώδικας, οι πληροφορίες που έλαβε από την οικογένειά του, από το σχολείο, από την κοινωνία.
Εάν όλα όσα έχει συλλέξει ως δεδομένα ανά τα χρόνια δεν οδηγούν στο θετικό πρόσημο αξιοποίησης της οποιασδήποτε πληροφορίας, πώς περιμένουμε να αξιοποιήσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως εργαλείο με θετική χροιά;
Αφού οι πράξεις που θα έπραττε στην κοινωνία και στο σύνολο (φανερά ή μη) θα ήταν αντίστοιχου περιεχομένου, γιατί προσδοκούμε αυτό να αλλάξει στην δημόσια-ψηφιακή σφαίρα; Είναι ένα καθρέφτισμα του τι γίνεται και υπάρχει στην κοινωνία και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποκαλύπτουν εντονότερα, γρηγορότερα και με μεγαλύτερη ένταση τα σκοτεινά αυτά σημεία.
Η Πρωτοβουλία του Διημέρου των Δράσεων στην Ηγουμενίτσα
Σκεπτόμενη όλα αυτά και έχοντας βρεθεί το τελευταίο διάστημα στην πόλη καταγωγής μου, την Ηγουμενίτσα, μετά από συζήτηση και σε συνεργασία με τον Δήμο Ηγουμενίτσας συνδιοργανώνουμε ένα διήμερο δράσεων, όπου θα αναλυθούν πολλά από τα παραπάνω.
Ο Δήμος αγκάλιασε τη συγκεκριμένη ιδέα και οι δράσεις θα λάβουν μέρος στις 16-17 Ιουλίου στην Ηγουμενίτσα, όπου στις 16 Ιουλίου θα δημιουργηθεί κεντρική ημερίδα με θέμα «Η Ηθική ως οδηγός στη Νέα Εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης» στο Πνευματικό Κέντρο Πάνθεον Ηγουμενίτσας στις 20:30.
Στις 17 του μήνα θα ακολουθήσουν δράσεις από αθλητικούς φορείς της πόλης και παιδαγωγικές δραστηριότητες, που θα έχουν ως κοινό στόχο τη θεωρητική και πρακτική διάδοση του μηνύματος της αναγκαιότητας των υγιών προτύπων, της καλλιέργειας των αξιών και της ηθικής ως απαραίτητου στοιχείου σε οποιαδήποτε κατάσταση και μετάβαση.
Η Πηγή Της Ελπίδας
Έχοντας λοιπόν ως γνώμονα τα παραπάνω, αντιλαμβανόμαστε πως ο ρόλος των τριών φορέων της οικογένειας, του σχολείου και της κοινωνίας, είναι ιδιαίτερα σημαντικός, ως προς τη διαμόρφωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των ανθρώπων. Όταν λοιπόν μεταγενέστερα, ο άνθρωπος αυτός λάβει τη «δύναμη» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στα χέρια του, πώς θα την αξιοποιήσει;
Οι γονείς, μέσα από το παράδειγμά τους, εκπαιδεύουν τα παιδιά τους. Το σχολείο, αντίστοιχα.
Οι παιδαγωγοί είναι οι αμέσως επόμενοι φροντιστές αυτών και είναι απαραίτητο να αποτελούν υγιή πρότυπα για τα ίδια.
Ο αθλητισμός είναι ένας σημαντικότατος φορέας που μπορεί να καλλιεργήσει αξίες, ανθεκτικότητα και δεξιότητες όπως συνεργασία, αυτοπειθαρχία κι επιμονή.
Χρειάζεται Παιδεία και γνώση.
Εκεί είναι η βάση, η ρίζα όλων. Εκεί χτίζεται ο άνθρωπος. Στην πορεία, απλά φανερώνει όλα όσα αποκόμισε στο μεσοδιάστημα.
Η διαπίστωση είναι απλή αλλά ουσιαστική: η πρόοδος, χωρίς ηθικά θεμέλια, είναι εύθραυστη και τελικά, άνευ περιεχομένου. Και κάθε κοινωνία που ξεχνά τις αξίες της, απομακρύνεται από τον ίδιο της τον πυρήνα.
Η στάση όλων μας έχει τη δύναμη είτε να ενισχύσει είτε να περιορίσει αυτές τις συμπεριφορές. Δεν προκύπτουν απότομα αλλά χτίζονται και θεμελιώνονται κάθε λεπτό που περνάει.
Μήπως ήρθε η ώρα να αναρωτηθούμε ποιον κόσμο θέλουμε να χτίσουμε και ποιοι είμαστε διατεθειμένοι να γίνουμε για να τον δημιουργήσουμε;
Η Εύη Γεωργίου ειναι εκπαιδεύτρια Soft Skills με σπουδές στο Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Ιωαννίνων και κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος MBA, δραστηριοποιείται στην εκπαίδευση και την επιχειρηματικότητα. Δημιουργεί εκπαιδευτικό περιεχόμενο στο YouTube.
