Σε μια χρονική συγκυρία όπου η τοπική αυτοδιοίκηση της Ηπείρου και της Θεσπρωτίας εμφανίζεται ενιαία απέναντι στο master plan του λιμανιού της Ηγουμενίτσας, ανακοινώνεται η συμμετοχή της ExxonMobil στο πρόγραμμα ερευνητικών γεωτρήσεων υδρογονανθράκων δυτικά της Κέρκυρας. Η παράλληλη εξέλιξη των δύο υποθέσεων δημιουργεί συνειρμούς για έναν νέο ενεργειακό και λιμενικό άξονα στο Βόρειο Ιόνιο.
Το master plan που έχει παρουσιάσει ο Όμιλος Grimaldi – στον οποίο έχει παραχωρηθεί το 67% του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας από τον Οκτώβριο του 2023 για διάστημα 60 ετών – προβλέπει, μεταξύ άλλων, ζώνη ναυπηγοεπισκευής και δεξαμενές καυσίμων.
Σύμφωνα με αυτοδιοικητικούς της Θεσπρωτίας, οι προβλέψεις αυτές «δεν συνάδουν με ένα μοντέλο ήπιας τουριστικής ανάπτυξης», αλλά με σταδιακή μετατροπή της παράκτιας ζώνης σε περιοχή βιομηχανικού χαρακτήρα.
Η παραχώρηση του λιμανιού της Ηγουμενίτσας συνοδεύεται και από τη διαχείριση τριών ακόμη υποδομών: των αλιευτικών καταφυγίων Σαγιάδας και Πλαταριάς, καθώς και της μαρίνας Συβότων. Η διεύρυνση αυτή του ελέγχου στη ζώνη της Θεσπρωτίας συνδέεται – σε επίπεδο χωρικής στρατηγικής – με τη συζήτηση που εξελίχθηκε τα προηγούμενα χρόνια στην Κέρκυρα για τη μαρίνα μεγάλων σκαφών (mega-yacht), η οποία κυρώθηκε νομοθετικά χωρίς προγενέστερη σύμφωνη γνώμη των τοπικών φορέων.
Στην Θεσπρωτία, οι αντιδράσεις των θεσμικών εκπροσώπων και των συλλογικών φορέων συνοψίζονται σε τέσσερις βασικές ενστάσεις:
- Δημιουργία δεξαμενών καυσίμων και πρατηρίου εντός λιμένα, που θεωρούνται ασύμβατα με τις προβλέψεις για το παραλιακό μέτωπο και τη λειτουργική σχέση του με την πόλη.
- Απουσία πρόβλεψης αντισταθμιστικών ωφελημάτων υπέρ του Δήμου και της ευρύτερης περιοχής.
- Έλλειψη συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος για έργα σε μαρίνα, αλιευτικά καταφύγια και υδατοδρόμιο.
- Ανάγκη εκπόνησης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και ουσιαστικής δημόσιας διαβούλευσης πριν την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος.
Το επιχείρημα που κερδίζει έδαφος ανάμεσα στους τοπικούς φορείς είναι ότι η υλοποίηση του master plan χωρίς τροποποιήσεις θα επιφέρει:
- αύξηση κυκλοφοριακού και περιβαλλοντικού φορτίου,
- μείωση της προσβασιμότητας και της οικιστικής ποιότητας,
- απώλεια τουριστικού χαρακτήρα της παραλιακής ζώνης,
- κινδύνους για το θαλάσσιο οικοσύστημα και την αλιευτική δραστηριότητα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η διαδικασία έγκρισης του master plan βρίσκεται στη φάση προετοιμασίας των περιβαλλοντικών και πολεοδομικών μελετών, ενώ η δημόσια διαβούλευση αναμένεται να αποτελέσει το κρίσιμο σημείο που θα καθορίσει το εύρος των αλλαγών.
Η εικόνα που διαμορφώνεται συνδέει, πλέον, τη χωρική στρατηγική του λιμανιού της Ηγουμενίτσας με τις ενεργειακές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή του Ιονίου, μετατρέποντας την υπόθεση από ζήτημα τοπικού σχεδιασμού σε θέμα περιφερειακής γεωοικονομίας.
