Με το σχέδιο δράσης για το νέο πλαίσιο πληρωμής των κοινοτικών ενισχύσεων, η κυβέρνηση δηλώνει τη βούλησή της να στηρίξει τους έντιμους παραγωγούς μας, εκείνους που μοχθούν και παράγουν.
Σε μια περίοδο όπου τον αγροτικό κόσμο εύλογα απασχολεί το να φτάνει το κοινοτικό χρήμα στις τσέπες αυτών που πράγματι το δικαιούνται, αξίζει να αναδειχθεί ένας άλλος σχετικός προβληματισμός που συζητείται ήδη σε ευρωπαϊκό επίπεδο:
Αν μπορεί να υπάρξει μια άλλη, ακόμα πιο ωφέλιμη κατανομή των πόρων της ΚΑΠ για μια χώρα όπως η Ελλάδα.
Έτσι όπως είναι σχεδιασμένες σήμερα, οι άμεσες ενισχύσεις ωφελούν περισσότερο τους μεγαλύτερους και πιο ισχυρούς παραγωγούς.
Έχοντας υπόψη το μικρό μέγεθος των αγροτικών εκμεταλλεύσεων στη χώρα μας σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, έχει τεθεί στο τραπέζι η ανάγκη οι άμεσες ενισχύσεις να κατανέμονται πιο στοχευμένα σε μικρομεσαίους παραγωγούς, με έμφαση σε ορεινές, νησιωτικές και απομακρυσμένες περιοχές.
Μια τέτοια επιλογή θα μίκρυνε την ψαλίδα των ανισοτήτων -που έως έναν σημαντικό βαθμό δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά με άλλα εργαλεία-, θα τόνωνε την τοπική παραγωγή και θα περιόριζε την εξάρτηση από εισαγωγές, ενισχύοντας την εσωτερική αυτάρκεια.
Ένα άλλο ζήτημα, που δεν αφορά μόνο τη χώρα μας, είναι ότι ο αγροτικός πληθυσμός μειώνεται:
Οι παππούδες και οι γονείς μεγαλώνουν και φεύγουν από το επάγγελμα, οι δυσκολίες του οποίου αποθαρρύνουν τους νέους από να το επιλέξουν.
Αν ο αγροτικός πληθυσμός δεν ανανεώνεται και συνεχίσει να «φυλλοροεί», η αγροτική παραγωγή θα μειωθεί -όπως και η αυτάρκεια τροφίμων-, η ύπαιθρος θα ερημώσει και η περιφερειακή συνοχή θα αδυνατίσει.
«Κλειδί» εδώ είναι ο περιορισμός των αντικινήτρων τα οποία οδηγούν τους νέους μακριά από το αγροτικό επάγγελμα και την οικογενειακή γη.
Προκύπτει επομένως η ανάγκη να σχεδιαστούν και να «τρέξουν» πολιτικές και μέτρα για τους νέους αγρότες, που θα διασφαλίζουν ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση, επαρκή τεχνική υποστήριξη και εκπαίδευση, διαφανείς διαδικασίες μίσθωσης γης και ευέλικτα σχήματα ασφαλιστικής κάλυψης.
Μαζί με επενδύσεις σε υποδομές, καινοτομία και οικονομίες κλίμακος, το αγροτικό επάγγελμα μπορεί να γίνει πιο ελκυστικό στις επόμενες γενιές.
Περισσότερες ενισχύσεις στους λιγότερο ισχυρούς αγρότες και στις πιο μειονεκτικές περιοχές, καθώς και μεγαλύτερη στήριξη στους νέους παραγωγούς, είναι δύο από τους στόχους που πρέπει να απασχολήσουν τη συζήτηση της επόμενης μέρας σχετικά με την κατανομή των κοινοτικών ενισχύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, διασφαλίζοντας προηγουμένως ότι οι επιδοτήσεις στους αγρότες μας θα κατανέμονται με αξιόπιστα δεδομένα και διαφανή κριτήρια.
