Η ιστορική μονή Ραγίου Θεσπρωτίας έχει και πάλι μοναχούς, καθώς μετά το θάνατο του τελευταίου ηγουμένου της π. Γερασίμου Φραγκόπουλου το 2023 (για πολλά χρόνια ήταν βαριά ασθενής) παρέμενε ακέφαλη και υπολειτουργούσε.
Ο νέος Μητροπολίτης Παραμυθίας Σεραπίων ενδιαφέρθηκε αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του στη Μητρόπολη για την ανάδειξή της και την επάνδρωσή της.
Τελικά εγκαταστάθηκαν εκεί, αποκαθιστώντας τη λειτουργία της, ο αρχιμανδρίτης Θεωνάς και ο ιερομόναχος Κύριλλος.
Τα πρώτα δείγματα από την παρουσία τους και τη δράση τους, σύμφωνα με όσα μας μεταφέρουν πιστοί, είναι θετικά και οι προσκυνητές και οι εκκλησιαζόμενοι έχουν αυξηθεί.
Η Μονή Ραγίου, η οποία είναι κοντά στην Ηγουμενίτσα, χρειάζεται τη στήριξη των πιστών, προκειμένου να υπηρετεί αδιατάρακτα τις αξίες της Ορθοδοξίας και να αποτελεί σ’ αυτούς τους καιρούς της υπερκινητικότητας και της επιτάχυνσης , της έντασης και της αγωνίας, έναν ακόμη τόπο κι ένα ακόμη κίνητρο να στραφεί ο νους και η καρδιά στον επέκεινα κόσμο, τον υπεραισθητό, τον πνευματικό και άφθαρτο.
Η μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Ράγιο Θεσπρωτίας, πάνω σε δασωμένο λόφο, κατά την παράδοση μάλλον ανήκει στον 11ο αιώνα. Μια ημερομηνία 1703 σε χειρόγραφο, αναφέρεται στα σύνορα του μοναστηριού.
Η μονή υπέστη πολλές επιδρομές και καταστροφές. Αναφέρεται ότι το 1864 ο καλόγερος Ναθαναήλ την ανοικοδόμησε. Ήταν πλούσια μονή, με εκατόν πενήντα μοναχούς στην ακμή της και συντηρούσε πολλά σχολεία της περιοχής.
Έγινε σταυροπηγιακή το 1909 και διαλύθηκε το 1924. Ο ναός της μονής αποτελείται από νάρθηκα, καθολικό και ιερό. Είναι θολωτός με καμάρα και ασυνήθιστο τρούλο.
Ο τρούλος είναι πολύπλευρος με ανοίγματα για φωτισμό στο εσωτερικό. Στην κυριότητά της ανήκει το μετόχι της Ζωοδόχου Πηγής Αγιονησίου (προσκηνυματικός ναός στην είσοδο τοῦ κόλπου τῆς Ηγουμενίτσας).
Μεταξὺ των κειμηλίων της Μονής υπάρχουν μέρος απὸ τα λείψανα της αγίας Παρασκευής, αγίας Άννας, αγίου αποστόλου Ανδρέα και αγίου Παντελεήμονος.
Οι αρχιμανδρίτης Θεωνάς και ο ιερομόναχος Κύριλλος, που πλέον μονάζον στη Μονή, στέλνουν το μήνυμα της αναζωπύρωσής της, ώστε οι προσκυνητές να νιώθουν ότι ο Χριστός μπορεί και θέλει να καλλιεργήσει και να εξωραΐσει τον εσωτερικό μας κόσμο.
Στα Ορθόδοξα Μοναστήρια λαμβάνουμε το μήνυμα ότι έχουμε τη δυνατότητα να υπερβαίνουμε καθημερινά τον εαυτό μας, συμπεριφερόμενοι και πολιτευόμενοι ως νέοι εν Χριστών άνθρωποι, βιώνοντας το υπέροχο αίσθημα της ψυχικής ανάτασης.
